Yıllık izin ücreti
Yıllık ücretli izin İş Kanununda
kendisine yer bulmuş ve vazgeçilmez bir haktır. Evet, İş Kanunundaki bazı
haklardan vazgeçilmesi mümkünken yıllık izin hakkından vazgeçilemez. Yani
işçilerin yıllık izinlerini her sene kullanmaları esastır. Buna rağmen
uygulamada, ne yazık ki, işçilerin yıllık izinlerini kullanamadıkları
görülmektedir.
Yıllık izin süreleri
İşçilere verilecek yıllık ücretli
izin süresi, hizmet süresi;
1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl
dahildir) olanlar için 14 günden,
5 yıldan çok 15 yıldan az olanlar
için 20 günden,
15 yıl (dahildir) ve daha çok
olanlar için 26 günden,
az olamaz. Yer altındaki işlerde
çalışan işçilerin yıllık izin süreleri 4’er gün arttırılarak uygulanır. 18
yaşında ve daha küçük yaşta olan işçiler ile 50 ve daha yukarı yaşta olan
işçilere verilecek yıllık izin süresi 20 günden az belirlenemez.
Kullanılmayan izinler yanar mı?
Yıllık izinlerin, hak edildikleri
seneyi takip eden sene sonuna kadar kullandırılmaları esastır. Örneğin 2015
yılı izni en geç 2016 aralık ayı sonuna kadar kullandırılmalıdır. Buna rağmen
kullandırılmayan izinler ne olacaktır? Hiçbir şey olmadan birikeceklerdir. İşçi
işten ayrılırken kullanmadığı izin süreleri toplanacak ve işçiye en son ücreti
üzerinden toplu olarak ödenecektir.
Geriye dönük kaç yıllık izin
parası istenebilir?
İnternette birçok kaynakta geriye
dönük 5 yıllık izin parası istenebileceği şeklinde YANLIŞ BİLGİ mevcuttur.
Zamanaşımı süresi ancak ve ancak işçinin işten ayrılmasıyla başlar ve bu
tarihten sonra 5 yıldır. Yani işçi örneğin 25 yıldır çalışıyor ve hiç izin
kullanmamışsa, bu 25 yıllık izin ücretinin tamamını işten ayrıldığı tarihten
itibaren 5 yıl içinde mahkeme kanalıyla talep edebilir. (Yargıtay 7 Hukuk
2014/12970 E.)
İzin parası nasıl hesaplanır?
İşçinin işten ayrılırken almış
olduğu ücret esas alınır. Burada, işçinin aldığı brüt ücret önce 30’a bölünerek
günlük ücreti bulunur ve kullanamadığı izin günleri ile çarpılarak toplam
yıllık izin parası hesaplanır. Hesaplanan tutardan yasal kesintiler yapılır.
İşçinin saatlik ve günlük
ücretinin hesabı için bu yazımıza göz atabilirsiniz.
İzin kullanmadığınız halde yıllık
izin defterine imza atmayın!
Bu durumda işçinin işi
zorlaşmaktadır. Çünkü imzası olan işçi, bu imzayla birlikte yıllık ücretli
izinlerini kullandığını beyan etmektedir. Böyle bir durumda yıllık iznin
aslında kullanılmadığının kamera kaydı, imzalı evraklar, puantaj cetveli, tanık
vb. delillerle ispatı gerekecektir. İşçilerin, kullanmadıkları yıllık izinlere
kullanmış gibi imza atmamaları çok önemlidir.
Sonuç
İşçi işten ayrıldığında,
işyerinde çalışırken kullanamadığı yıllık izinlerine ait ücretleri talep etme
hakkına sahiptir. Burada bir sınırlama olmayıp işçi geriye dönük olarak
kullanamadığı tüm yıllara ait izin paralarını isteyebilir. Burada önemli olan
izin paralarını işten ayrıldıktan sonra 5 yıl içinde istemektir. Çünkü yıllık
ücretli izin alacağı 5 yıllık zaman aşımı süresine tabidir.
